In een verwijzing naar zijn kriebelige handschrift werden ze de ‘spinnenmemoranda’ gedoopt: de brieven met ideeën en suggesties waar kroonprins Charles Britse ministers mee bestookte. Na jarenlange juridische strijd van de Guardian werden ze woensdag eindelijk openbaar gemaakt.
Wie graag wil weten hoe je een Britse zakenpartner schriftelijk moet benaderen, doet er goed aan om de brieven van prins Charles eens door te scrollen. De prins bedankt vriendelijk voor etentjes en gezamenlijke bezoeken, en verontschuldigt zich uitgebreid voor de lengte van zijn brieven. ‘Ik val je toch niet te veel lastig, beste minister?’ – die zinsnede komt in een aantal hoffelijke varianten terug.
Maar ondertussen pusht de prins wel mooi zijn maatschappelijke agenda. Prins Charles deed in het verleden al stevige uitspraken over architectuur en milieubescherming. Hij zette liefdadigheidsinstellingen op, en is zelf actief als landbouwondernemer. Die belangen komen terug in zijn brieven, die dateren uit de jaren 2004 en 2005.
Het maatschappelijke debat kan losbarsten aan de overkant van de Noordzee – spreekt uit de brieven een breed georiënteerde, betrokken troonopvolger? Of een ordinaire lobbyist die grondwettelijke grenzen overschrijdt?
De BBC maakte een overzicht van de zaken die Charles aankaart in zijn brieven.
Koop Brits fabrikaat.
In een brief aan premier Blair pleit Charles voor meer ondersteuning aan de rundvleessector. Kan de overheid niet meer Brits rundvlees inkopen? En kan de regering het Britse publiek niet subtiel aansporen om Brits vlees te kopen, ook al mag er volgens Europese regels geen openlijke campagne worden gevoerd?
Defensiebudget
Charles schreef Blair over problemen met de Lynx-helikopters van het Britse leger, die werden ingezet in Irak. Die presteerden slecht in het hete klimaat, zouden volgens de prins sneller moeten worden vervangen. Weer een geval waarin de Britse strijdkrachten werd gevraagd een moeilijke taak te verrichten, zonder dat ze de benodigde middelen kregen, schreef de prins.
De Antarctische diepzeeheek
In 2004 schreef Charles aan de minister van Milieu dat er meer moest worden gedaan tegen de illegale vangst van de Antarctische diepzeeheek. "Want als die handel niet wordt stilgelegd, is er weinig hoop voor die goede oude albatros, waar ik me voor zal blijven inzetten."
Koeien versus dassen
Charles was een groot voorstander van het afschieten van dassen, om de verspreiding van rundertuberculose tegen te gaan. "Ik snap niet dat de "dassenlobby" zich niet druk lijkt te maken om het afmaken van duizenden kostbare stuks vee, en toch tegenstander is van het gecontroleerd afmaken van een te grote populatie dassen. Dat lijkt me intellectueel huichelachtig."
Erfgoed op de Zuidpool...
Charles wilde dat het Verenigd Koninkrijk op de Zuidpool zou meehelpen met het conserveren van hutten die waren gebouwd door ontdekkingsreizigers Scott en Shackleton. Probleem: fondsen van de Britse postcodeloterij en het ministerie van Cultuur mogen niet in het buitenland worden aangewend. Charles wees de minister van Cultuur erop dat Groot-Brittannië een deel van de Zuidpool als zijn territorium beschouwt. Kon de minister de regels niet met wat "flexibiliteit en verbeeldingskracht" interpreteren?
...en dichter bij huis
Charles deed suggesties voor de herbestemming van een leegstaande gevangenis in Noord-Ierland. Bij de verkoop van ziekenhuizen pleitte de prins voor een "erfgoed-geleide" herbestemming.
Kruidengeneeskunde en acupunctuur
De prins beklaagde zich bij premier Blair over Europese regels "waardoor bepaalde kruidenextracten in feite illegaal worden". Ook bij de minister van Volksgezondheid drong hij aan op meer waardering voor alternatieve geneeswijzen.
Dominante supermarkten
Supermarktketens hebben veel te veel macht bij het bepalen van prijzen voor landbouwproducten, schreef de prins aan premier Blair. Niet goed voor de boeren en de "voedselketen". Moet snel aangepakt worden, aldus de prins.
Geschiedenisonderwijs
Prins Charles moest toegeven dat hij moeite had om de "modieuze mening dat leraren niet aan kennisoverdracht, maar aan 'coaching' moeten doen" te begrijpen. Daarom had hij zelf zomerscholen opgezet, schreef hij aan de minister van Onderwijs, om hiaten in de vakken geschiedenis en Engels op te vangen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl